گرجستان در طول 117 سال زیر سلطه روسیه تزاری بود و در 26 می سال 1918 میلادی در پی فروپاشی امپراتوری روسیه تزاری، استقلال خود را به دست آورد. اما دیری نپائید که ارتش سرخ شوروی کمونیستی در 15 فوریه سال 1921 میلادی به گرجستان حمله و پس از جنگ خونین، كشور را بطور کامل اشغال كرد.
گرجستان بخشی از جمهوری شوروی شد و دوران بسیار سیاه تاریخ این مردم آغاز شد. جاسوسی از شهروندان استقلال طلب گرجی،دستگیری و به زندان رفتن آنها،حمله به شهرها و سرکوب اعتراضات مردمی که مسیحیت در خون آنها بود و توسط ارتش کمونیسم استالینی، مدام سرکوب میشدند. در خیابان روستاولی تفلیس موزه ای وجود دارد به نام Soviet Occupatiom Meusum که اوج تنفر از این اشغال را در قالب عکس نشان میدهد. موزه اشغال گرجستان توسط نیروهای شوروی که شامل تصاویر و مدارک سیاه سالهای اشغال و جنگ این کشور با دولت شوروی سوسیالیستی در فاصله سالهای 1921 تا 1991 و گام به گام مخاطب کنجکاو را به دالانهای مخوف تاریخ کا گ ب و ماشین آدم کشی در زمان اشغال توسط روسیه میکشاند.
جالب اینکه یکی از نتایج حضور ارتش سرخ در گرجستان تغییرات متعدد قانون اساسی و به نفع روسیه بود. قانون اساسی کشور گرجستان در 21 فوریه سال 1921 میلادی در شورای ملی گرجستان و در وضعیت جنگی تصویب شد؛ اما فقط 4 روز اعتبار داشت چراکه در تاریخ 25 فوریه دولت اشغالی كمونیستی تشكیل جمهوری سوسیالیستی گرجستان را اعلام كرد و دولت جمهوری دموكراتیك گرجستان، مجبور به مهاجرت و پناهندگی به اروپا شد و قانون اساسی گرجستان مستقل توسط دولت جدید كمونیستی لغو شد و در2 مارس سال 1922 میلادی حكومت كمونیستی گرجستان بر اساس دستورالعمل مسکو، نخستین قانون اساسی جمهوری سوسیالیستی گرجستان که شامل 23 بخش و 134 اصل بود را تصویب كرد كه با قانون اساسی روسیه شوروی هیچ تفاوتی نداشت و حفظ استقلال گرجستان و حقوق بشر را فقط به صورت ظاهری تایید می‌كرد. پس از آن نیز در چند دوره قانون اساسی کشور گرجستان از طرف مسکو دستخوش تغییراتی شد. که موسوم به قانون اساسی استالین و قانون اساسی برژنف بودند. در واقع با این اصلاحات گرجستان با واگذاری بخشی از اختیارات اساسی به دولت مركزی مسكو، مدیریت و تصمیم‌گیری در امور خارجی، امور دریایی، امور دفاعی و امور تجارت بین المللی را از دست داد.
و اینکه در آن سال یعنی سال 1921 اتفاق جالبی در ایران افتاد که به اشغال گرجستان توسط روسیه بی ربط نبود. ماجرا در دوران نخست وزیری رضاخان اتفاق افتاد.
از زمانی كه مساله موجودیت منابع نفتی درایران مطرح شد، یكی از اتباع روسیه نیز با معاونت دولت روسیه در سال 1896 امتیازنامه ای برای اكتشاف و استخراج نفت از ایالات شمالی ایران از مظفرالدین شاه دریافت كرد. این امتیازنامه به علّت وقوع جنگ و نیز از آنجا كه نفت دراین ولایات پیدا نشد متروكه اعلام شد، امّا در سال 1916 امتیاز دیگری به یكی از اتباع روسیه به نام آكاكی خوشتاریا (Akakiy Khoshtaria) اعطاء شد. درسال 1920، چندماه قبل از قرارداد 1921 ایران و روسیه، شركت نفت انگلیس و ایران امتیازنامه خوشتاریا را به مبلغ 200 هزار لیره استرلینگ ابتیاع و شعبه ای از شركت نفت انگلیس و ایران، بنام شركت نفت پارس شمال، تاسیس كرد.
نفوذ شركت انگلیسی درشمال ایران مورد اعتراض شدید و هم زمان روسیه شوروی و دولت ایران قرار گرفت. دولت ایران، زیر فشار روسیه و هم چنین به علت نارضایتی خود از قرارداد شمال، اعلام كرد از آنجا كه امتیاز 1896 از سوی شاه قاجار بدون تایید مجلس اعطاء شده قانونی نیست معامله سال 1916 نیز به نوبه خود غیر قانونی است مضافاً اینکه قرارداد 1921 ایران و روسیه نیز تمام امتیازاتی را كه قبلاً به روسیه تزاری و یا به اتباع آن كشور داده شده، ملغی كرده است. شركت نفت ایران و انگلیس در مقابل استدلال می كرد كه خوشتاریا شهروند گرجستان است و از این جهت قرارداد 1921 شامل حال او نمی شود. امّا روسیه درسال 1921 وقتی مجدداً گرجستان را اشغال كرد درنتیجه موضع حقوقی شركت از این لحاظ تضعیف شد.
بهرحال ترکش اشغال گرجستان توسط روسیه در سال 1921 بخشی از سیاست ایران را هم گرفت که درنهایت باعث عقد قراردادهائی در برخی زمینه های نفتی دیگر بین ایران و روسیه گردید.